Od 2026 roku podatników czeka kolejna duża zmiana w podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowelizacja ustawy o PIT oraz przepisów o ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych wprowadzi szereg ograniczeń i doprecyzowań, które mają na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany obejmą m.in. opodatkowanie sprzedaży samochodów wykupionych z leasingu i przekazanych członkom rodziny, nowe zasady korzystania z ulgi mieszkaniowej, włączenie IP Box do podstawy daniny solidarnościowej oraz ujednolicenie zasad opodatkowania programów motywacyjnych. Nowe regulacje to również wyższa stawka ryczałtu dla usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych.
Zmiany w PIT od 2026 roku
Samochód z firmy dla członka rodziny – wydłużony okres sprzedaży bez PIT
Dotychczas przedsiębiorca po wykupie samochodu z leasingu mógł przekazać go w darowiźnie rodzinie, a obdarowany mógł sprzedawać auto po pół roku bez podatku (podczas gdy sam przedsiębiorca musiałby czekać 6 lat).
Planowane zmiany ograniczają powyższa możliwość. Sprzedaż darowanej rzeczy ruchomej będzie zwolniona z PIT dopiero po 3 latach od otrzymania darowizny.
Danina solidarnościowa – uwzględnienie strat i IP Box
Proponowane zmiany zakładają możliwość odliczenia strat z lat ubiegłych od dochodu stanowiącego podstawę tej daniny. Jeśli w poprzednich latach podatnik poniósł stratę (np. z działalności gospodarczej), będzie mógł obniżyć podstawę opodatkowania 4% daniną.
Drugą planowaną zmianą jest włączenie do podstawy opodatkowania dochodów z ulgi IP Box (tj. opodatkowanych 5% stawką). W efekcie osoby, które korzystają z IP Box i osiągają wysokie dochody, mogą łatwiej przekroczyć próg 1 mln zł i zapłacić wyższą daninę.
Ulga mieszkaniowa – koniec inwestycyjnego wykorzystywania
Ustawa PIT zostanie zmieniona, tak aby ulga mieszkaniowa służyła wyłącznie zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Planowane brzmienie przepisów wskazuje, że żeby skorzystać ze zwolnienia przy sprzedaży nieruchomości, podatnik nie może równocześnie posiadać innej nieruchomości mieszkalnej. Dodatkowo środki ze sprzedaży muszą być wydane na zakup nieruchomości (mieszkania, domu, działki pod budowę) na własny użytek, a nie na nabycie nieruchomości w celach inwestycyjnych.
Sprzedaż nieruchomości w zamian za dług (datio in solutum)
Zgodnie z projektem oddanie nieruchomości lub innego prawa majątkowego wierzycielowi w celu spłaty długu będzie traktowane jak sprzedaż za cenę równą umorzonemu zobowiązaniu. Dotyczy to np. przeniesienia własności mieszkania na bank w zamian za umorzenie kredytu.
Do tej pory prawo nie precyzowało tej sytuacji, co rodziło spory między podatnikami a organami.
Od 2026 r. jeśli podatnik przekaże nieruchomość w ramach spłaty długu w ciągu 5 lat od jej nabycia (licząc od końca roku kalendarzowego), będzie zobowiązany do zapłaty podatki PIT.
Programy motywacyjne i „lojalnościowe” – uszczelnienie
Ministerstwo zamierza ukrócić także dwa popularne schematy optymalizacji podatkowej związane z papierami wartościowymi:
Warranty dla pracowników
Zgodnie z obecnymi przepisami w przypadku nieodpłatnego wydania warrantów subskrypcyjnych, a następnie ich odkupieniu przychód uzyskany przez pracowników był opodatkowany stawką 19% od zysków kapitałowych (zamiast np. standardowego PIT). Po zmianach taki przychód będzie kwalifikowany do źródła pierwotnego, a co za tym idzie będzie traktowany jak część wynagrodzenia.
Odstąpienie od realizacji pochodnych instrumentów finansowych lub praw pochodnych
Również przychody otrzymane przez pracownika od pracodawcy w związku z odstąpieniem od realizacji instrumentów finansowych lub praw pochodnych otrzymane od pracodawcy będą kwalifikowane do źródła pierwotnego w związku z którym zostały one przyznane, tj. przychodów ze stosunku pracy.
Ważne: Zmiany nie wpłyną na standardowe programy motywacyjne oparte na akcjach (zgodne z art. 24 ust. 11–12b PIT).
Zmiany w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych od 2026 roku
Ryczałt 17% dla usług na rzecz podmiotów powiązanych
Podatnicy rozliczający się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, którzy świadczą usługi dla podmiotów powiązanych (np. jednoosobowa firma konsultingowa dla spółki, w której mają udziały), zapłacą wyższy podatek od tych przychodów. Dotychczas w określonych przypadkach takie osoby miały możliwość stosowania stawki ryczałtu w wysokości 8,5%. Planowana zmiana zakłada, iż usługi świadczone na rzecz podmiotu powiązanego będzie wynosiła 17%.
Przypominamy, że rok 2025 to czas na dostosowanie się do nowych regulacji, zarówno w zakresie PIT, jak i CIT. Wczesna analiza pozwoli wykorzystać ostatnie miesiące 2025 r. na podjęcie działań pozwalających na uniknięcie niekorzystnych skutków zanim nowe przepisy wejdą w życie.
Zespół naszych doradców podatkowych służy pomocą w ocenie wpływu zmian na biznes oraz w wypracowaniu planu działania, aby przejść przez reformę podatkową 2026 r. bezpiecznie i efektywnie.
Autor: Mateusz Kostro, Tax Consultant, Marta Skrodzka, Senior Tax Manager
Więcej artykułów o tematyce podatkowej:
Nowelizacja ustawy CIT: Deregulacja i uproszczenia od 2026 roku
Dostosowanie JPK_VAT z deklaracją do Krajowego Systemu e-Faktur oraz systemu kaucyjnego – Ministerstwo Finansów planuje zmiany.
Objaśnienia MF 2025 – co zmienia się w podatku u źródła
