Umowa zlecenie i działalność gospodarcza wliczane do stażu pracy - zapowiedziana nowelizacja kodeksu pracy 2026

20 czerwca 2025 Poland

W polskim prawie pracy szykują się istotne zmiany, które mogą zrewolucjonizować sposób ustalania stażu pracy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) przygotowało projekt nowelizacji Kodeksu pracy, który zakłada wliczanie do stażu pracy m.in. okresów wykonywania pracy na podstawie umów cywilnoprawnych oraz prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. Zmiany te, zapowiedziane na 1 stycznia 2026 r., mają działać wstecz i objąć setki tysięcy pracowników.

Główna zmiana polega na rozszerzeniu definicji „okresu zatrudnienia” na potrzeby nabywania uprawnień pracowniczych – zarówno w ujęciu ogólnym, jak i zakładowym – o formy aktywności zawodowej, które dotychczas były pomijane.

Oznacza to, że między innymi:

okresy prowadzenia przez osobę fizyczną pozarolniczej działalności oraz okresy pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność,
okresy:
wykonywania umowy zlecenia lub o świadczenie usług,
wykonywania umowy agencyjnej,
pozostawania osobą współpracującą z ww. osobami,
pozostawania członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
okres zawieszenia działalności gospodarczej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, za który zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
praca zarobkowa za granicą (inna niż na podstawie umowy o pracę) - będą wliczane do stażu pracy, o ile są odpowiednio udokumentowane.

Zmiany wpłyną między innymi na:

Wymiar urlopu wypoczynkowego - pracownik, który dotąd miał 7-letni staż oparty wyłącznie na umowie o pracę, otrzyma 20 dni urlopu. Po nowelizacji, jeśli udokumentuje 4 lata pracy na zleceniu, nabędzie prawo do 26 dni urlopu (tak jak osoba z co najmniej 10-letnim stażem).
Dostęp do świadczeń zależnych od stażu - takich jak nagrody jubileuszowe, dodatki stażowe, odprawy, a także wymogi dotyczące długości zatrudnienia przy rekrutacjach na stanowiska z ograniczeniami stażowymi.

Warto zaznaczyć, że dokumentowanie omawianych okresów będzie możliwe między innymi na podstawie zaświadczeń z ZUS. W przypadku braku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego (np. praca zagraniczna), uznanie okresu będzie możliwe w ramach ogólnych zasad dowodowych.

Obecnie, zgodnie z art. 2 Kodeksu pracy, za zatrudnienie uznaje się wyłącznie pracę wykonywaną na podstawie stosunku pracy (umowa o pracę, mianowanie, powołanie, wybór, spółdzielcza umowa o pracę). Oznacza to, że praca świadczona w formach pozapracowniczych, takich jak JDG czy zlecenia, nie jest uwzględniana przy ustalaniu uprawnień pracowniczych.

Obowiązujące przepisy w wielu przypadkach pozwalają na wliczanie innych form aktywności – np. służby wojskowej, pracy w służbach mundurowych, pracy za granicą u zagranicznego pracodawcy – ale są to wyjątki, ujęte w przepisach szczególnych. Nowelizacja ujednolici podejście do stażu pracy, obejmując nim również popularne w ostatnich latach formy samozatrudnienia czy elastycznego zatrudnienia.

Harmonogram legislacyjny

Choć projekt został przygotowany już w 2024 r., jak dotąd (stan na czerwiec 2025 r.) nie został przyjęty przez Radę Ministrów i nie trafił jeszcze do Sejmu. Został jednak zatwierdzony przez Stały Komitet Rady Ministrów, co sugeruje, że dalsze etapy prac legislacyjnych są kwestią czasu. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r.

Planowana nowelizacja Kodeksu pracy to krok w kierunku sprawiedliwszego systemu prawa pracy w Polsce. Uwzględnienie form alternatywnego zatrudnienia w stażu pracy pozwoli wielu osobom na realne skorzystanie z przysługujących im praw, które dotychczas były ograniczone wyłącznie do pracowników etatowych.

Więcej artykułów z zakresu kadr i płac:

W razie pytań zapraszamy do kontaktu.

Krzysztof Kubacki HR & Implementation Supervisor
kkubacki@asbgroup.eu

Wróć