W dniu 12 sierpnia 2020 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt nowelizacji ustawy o CIT, która wprowadza nowy system opodatkowania dochodów spółek kapitałowych – tzw. estoński CIT.
O jego podstawowych założeniach pisaliśmy tutaj.
Propozycje zmian ustawowych mogą ulec dalszym modyfikacjom - obecnie projekt znajduje się na etapie opiniowania.
Podatnicy zyskają wybór, czy chcą skorzystać z nowego sposobu rozliczeń podatku CIT, czy pozostać przy tradycyjnej formie opodatkowania i zatrzymać prawo do ulg podatkowych. Alternatywą dla nowego rozwiązania będzie zaś specjalny fundusz inwestycyjny, który prawa do ulg nie wyklucza.
NOWY MODEL OPODATKOWANIA DOCHODU
Projekt przewiduje 2 alternatywne warianty opodatkowania dochodu na nowych zasadach (bez możliwości ich łączenia):
- ryczałt od dochodów spółek kapitałowych - system wzorowany m.in. na systemie estońskim, który wiąże dochód do opodatkowania z kategoriami prawa bilansowego oraz zakłada zmianę momentu powstania obowiązku podatkowego, tj. oznacza odejście od opodatkowania dochodu rozumianego jako różnica między przychodami i kosztami uzyskania przychodu na rzecz podatku od wypłaty zysku - płatność podatku nastąpi dopiero w momencie dystrybucji zysku do wspólnika, np. w formie dywidendy,
- specjalny fundusz inwestycyjny – system wzorowany na niemieckiej rezerwie inwestycyjnej, umożliwia podatnikom szybsze rozliczenie amortyzacji środków trwałych w kosztach podatkowych bez ingerencji w dotychczasowe rozliczenia podatkowe oraz utrzymanie możliwości korzystania z preferencji przewidzianych w „klasycznym” systemie CIT.
RYCZAŁT OD DOCHODÓW SPÓŁEK KAPITAŁOWYCH
Nowy reżim opodatkowania wybierany będzie na okresy 4-letnie (po zakończeniu tego okresu, jeśli podatnik spełnia warunki ustawowe może kontynuować on swoje rozliczenia zgodnie z ww. reżimem w kolejnych okresach 4-letnich).
Wyznaczenie 4-letniego okresu rozliczeń ryczałtem nie ma charakteru bezwzględnego, gdyż w przypadku naruszenia warunków jego stosowania podatnik utraci prawo do ryczałtu również w tym 4-letnim okresie.
Kto skorzysta?
- Rozwiązanie skierowane zostało do małych i średnich spółek kapitałowych (z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnych).
- Kryteria - z estońskiego CIT będą mogły skorzystać spółki:
- w których udziałowcami są wyłącznie osoby fizyczne,
- których łączne przychody nie przekraczają 50 mln zł rocznie (z uwzględnieniem kwoty należnego podatku VAT),
- które nie posiadają udziałów w innych podmiotach (udziałów, tytułów uczestnictwa lub ogółu praw i obowiązków),
- które zatrudniają co najmniej 3 pracowników - oprócz udziałowców,
- których przychody pasywne nie przewyższają przychodów z działalności operacyjnej,
- które wykazują nakłady inwestycyjne.
- Wszystkie powyższe kryteria muszą być spełnione jednocześnie.
Podmioty nieuprawnione
Niektóre kategorie podatników wyłączono z możliwości skorzystania z nowych rozwiązań:
- przedsiębiorstwa prowadzące działalność na rynku finansowym (przedsiębiorstwa finansowe, o których mowa w art. 15c ust. 16 oraz instytucje pożyczkowe, o których mowa w art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 o kredycie konsumenckim) (wyłączenie trwałe),
- podatnicy uzyskujący dochody z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej lub w Polskiej Strefie Inwestycji (PSI) (wyłączenie trwałe),
- podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji (wyłączenie trwałe),
- podmioty uczestniczące w podziałach, łączeniach i w transakcji wnoszenia wkładów niepieniężnych w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (wyłączenie czasowe - podatnik uczestniczący w restrukturyzacji może wybrać opcję opodatkowania najwcześniej w drugim roku podatkowym po rozpoczęciu działalności w wyniku wystąpienia zdarzenia połączenia, podziału, czy wniesienia / otrzymania wkładu niepieniężnego).
Przedmiot opodatkowania i stawka podatku
Przedmiotem opodatkowania estońskim CIT będą kategorie dochodów z tytułu:
- podzielonego zysku,
- zysku przeznaczonego na pokrycie strat, jeżeli powstały w okresie poprzedzającym opodatkowanie ryczałtem,
- ukrytych zysków (w tym m.in. wydatków na reprezentację),
- wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą,
- zmiany wartości składników majątku,
- nieujawnionych operacji gospodarczych, a w przypadku podatnika, który zakończył stosowanie tej formy opodatkowania (w tym w wyniku przejęcia przez inny podmiot) – dochód ustalony w wysokości sumy zysku netto osiągniętego w każdym roku podatkowym stosowania tego opodatkowania w części, w jakiej zysk ten nie był wcześniej podzielonym zyskiem lub nie został przeznaczony na pokrycie straty.
W przypadku większego podatnika stawka podatku wyniesie 25%. Dla podmiotów o statusie małego podatnika stawka podatku będzie wynosiła 15%. Powyższe stawki będą mogły zostać obniżone o 5 punktów procentowych, jeżeli wydatki inwestycyjne poniesione przez podatników przekroczą ustawowe progi.
Warunki oraz zasady skorzystania z ryczałtu
- Przed skorzystaniem z nowej formy opodatkowania, podatnik będzie obowiązany dopasować dotychczasowe rozliczenia do nowych wymogów systemowych, tj. uwzględnić w podstawie opodatkowania te kategorie świadczeń, które w przeciwnym wypadku pozostałyby nieopodatkowane lub mogłyby zostać opodatkowane podwójnie.
- W okresie stosowania ryczałtu podatnikowi nie będzie przysługiwało prawo do odliczeń wskazanych w ustawie o CIT, takich jak darowizny, ulga B+R, ulga na złe długi i innych ulg odliczanych od podstawy opodatkowania.
- Podatnik nie będzie mógł rozliczać wcześniej poniesionych strat podatkowych – straty będą mogły być rozliczone po wyjściu z tego systemu, gdy nie upłynie okres na ich rozliczenie (jeżeli zostały poniesione nie wcześniej niż w piątym roku podatkowym poprzedzającym ostatni rok stosowania tego systemu).
Konieczność ponoszenia nakładów inwestycyjnych
- Podatnik obowiązany będzie do systematycznego zwiększania majątku trwałego, mierzonego wzrostem faktycznie poniesionych w roku podatkowym wydatków na wytworzenie lub nabycie fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych lub opłat ustalonych w umowie leasingu (z wyłączeniem leasingu operacyjnego), w części stanowiącej spłatę ich wartości początkowej.
- Wzrost wysokości nakładów powinien wynosić odpowiednio:
- 15% (nie mniej niż 20 000 zł) w okresie dwóch lat oraz
- 33% (nie mniej niż 50 000 zł) w okresie czterech lat podatkowych.
- Do nakładów inwestycyjnych nie będą mogły być zaliczone wydatki poniesione na samochody osobowe, środki transportu lotniczego oraz inne składniki majątku służące głównie celom osobistym udziałowców/akcjonariuszy lub członków ich rodzin.
SPECJALNY FUNDUSZ (RACHUNEK) INWESTYCYJNY
- Skorzystanie z funduszu inwestycyjnego będzie wymagało założenia specjalnego rachunku inwestycyjnego w Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) albo innym banku, który posiada umowę z BGK o współpracy w zakresie wymiany informacji o środkach gromadzonych na tym rachunku.
- Podatnik będzie mógł stosować dotychczasowe zasady opodatkowania, w tym ulgi podatkowe.
- Podatnik będzie musiał złożyć do naczelnika urzędu skarbowego informację o planowanych inwestycjach i przeznaczone na nie środki wpłacać na fundusz.
- Odpisy od funduszu podatnik będzie mógł zaliczać do kosztów uzyskania przychodów. Wysokość odpisów uzależniona będzie od rentowności podatnika.
- Wydatkowane środki nie będą mogły pochodzić z pożyczki, kredytu, dotacji, subwencji, dopłat i innych form wsparcia finansowego. Na ich wydanie podatnik miałby 3 kolejne lata od daty dokonania odpisu.
- W przypadku, gdy podatnik nie wyda zgromadzonych środków na cele inwestycyjne lub nie wyda ich we wskazanym okresie, będzie obowiązany do wycofania odpisów z kosztów uzyskania przychodów, czyli do powiększenia dochodu do opodatkowania.
Jeśli mają Państwo pytania odnośnie estońskiego modelu CIT, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami:
Łukasz Bączyk
Head of Tax, Board Member
E: lbaczyk@asbgroup.eu
Marta Skrodzka
Tax Manager - Tax Adviser
E: mskrodzka@asbgroup.eu
Jarosław Szajkowski
Tax Manager - Tax Adviser
E: jszajkowski@asbgroup.eu