Metoda kasowa (MK) oraz mechanizm podzielonej płatności (MPP) stanowią istotne narzędzia w zarządzaniu podatkami VAT. Przedstawiamy, czym są te mechanizmy, kto może z nich korzystać oraz jak prawidłowo oznaczać je w deklaracji JPK VAT. Zrozumienie tych narzędzi może przynieść korzyści finansowe oraz uprościć proces rozliczeń podatkowych.
Czym jest metoda kasowa?
Metoda kasowa to sposób rozliczania podatku VAT, w którym podatek jest naliczany w momencie faktycznej zapłaty, a nie w chwili wystawienia faktury. Dzięki temu sprzedawca rozliczy podatek dopiero po otrzymaniu go w całości lub w części od nabywcy.
Wyjątek: sprzedawca jest zobowiązany do rozliczenia VAT mimo nie otrzymania zapłaty, jeżeli minie termin 180 dni od daty powstania obowiązku podatkowego, a transakcja jest dokonywana na rzecz osób prywatnych lub firm niebędących czynnymi podatnikami VAT.
Tożsama zasada będzie miała zastosowanie w przypadku prawa do odliczenia podatku VAT z faktur zakupowych otrzymywanych przez podatnika rozliczającego się metodą kasowa. Prawdo do odliczenia podatku VAT powstanie w momencie uiszczenia płatności za fakturę zakupową. A w przypadku częściowej zapłaty, prawo do odliczenia przypadnie tylko w części dotyczącej zapłaty.
Kto może korzystać z metody kasowej?
Metoda kasowa jest dostępna dla tzw. małych podatników, u których wartość sprzedaży w poprzednim roku nie przekroczyła 2 milionów euro. Mogą z niej skorzystać również podatnicy, którzy prowadzą działalność maklerską albo zarządzają funduszami inwestycyjnymi. Dla tych działalności próg wynosi 45 tysięcy euro. Oba progi kwotowe policzone są z kwotą podatku VAT.
UWAGA ! Przeliczenia z EUR na PLN dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego,
Korzystanie z metody kasowej jest możliwe tylko przy składaniu kwartalnych deklaracji VAT. Wyjątek stanowią podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą, którzy przez pierwsze 12 miesięcy rozliczają VAT miesięcznie.
Oznaczenia - Metoda kasowa
Faktura wystawiona przez podatnika, który dokonał wyboru rozliczenia metodą kasową, powinna zawierać słowa „metoda kasowa”.
Faktury zakupowe wystawione metodą kasową muszą być odpowiednio oznaczone w ewidencji pliku JPK VAT, Podatnik ujmując fakturę zakupową z adnotacją „metoda kasowa” wybiera oznaczenie „MK” w kolumnie "Typ dokumentu" w ewidencji dla podatku naliczonego.
Czym jest mechanizm podzielonej płatności (MPP)?
Mechanizm podzielonej płatności (split payment) polega na rozdzieleniu płatności za fakturę na dwie części: kwotę netto, przekazywaną sprzedawcy, oraz kwotę VAT, deponowaną na specjalnym rachunku VAT. Mechanizm ten ma na celu zredukowanie ryzyka oszustw podatkowych oraz zabezpieczenie środków VAT przed nieuczciwymi praktykami. W praktyce oznacza to, że nabywca wykonuje przelewy podzielone na dwa konta: jeden na konto sprzedawcy, drugi na jego rachunek VAT.
Kto może korzystać z mechanizmu podzielonej płatności?
MPP jest dostępny dla wszystkich podatników VAT, ale jest obowiązkowy w przypadku niektórych transakcji określonych w załączniku 15 ustawy VAT, np. dotyczących towarów wrażliwych (elektronika, stal, paliwa). Mechanizm podzielonej płatności jest często stosowany przez firmy, które chcą zwiększyć bezpieczeństwo swoich transakcji. Korzystanie z MPP może przynieść pewne korzyści, takie jak na przykład brak odpowiedzialności solidarnej za VAT sprzedawcy.
Oznaczenia - MPP
Od 1 lipca 2021 roku nie ma już obowiązku stosowania oznaczenia MPP w części ewidencyjnej JPK VAT. Transakcje objęte obowiązkowym MPP muszą jedynie zawierać na fakturze właściwą adnotację "mechanizm podzielonej płatności".
Przedsiębiorcy muszą pamiętać o właściwym księgowaniu tych transakcji oraz o tym, że środki na rachunku VAT mogą być wykorzystywane jedynie do określonych celów, np. zapłata podatku VAT, opłacenie składek ZUS, zapłata podatku dochodowego, cła, akcyzy czy odsetek za zwłokę.
Podsumowanie
Metoda kasowa oraz mechanizm podzielonej płatności to narzędzia wspierające zarządzanie podatkami VAT. Małe firmy mogą korzystać z metody kasowej, aby poprawić płynność finansową, natomiast MPP jest obowiązkowy w niektórych przypadkach i może zwiększyć bezpieczeństwo transakcji. Ważne jest prawidłowe oznaczanie tych transakcji w fakturach oraz w JPK VAT aby uniknąć błędów i ewentualnych sankcji podatkowych.
Autor: Karolina Bartos Junior VAT Consultant
