12 czerwca 2024 r. Szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) odmówił wydania opinii zabezpieczającej w sprawie samozatrudnienia. O opinię wystąpiła spółka akcyjna planująca założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, której pozostawałaby 100% udziałowcem. Następnie, spółka akcyjna chciała rozwiązać umowy o pracę z częścią swoich pracowników, którzy następnie mieliby założyć własne firmy i współpracować z nowo założoną spółką z o.o. Fiskus uznał, że planowane przez spółkę czynności odpowiadają ustawowym kryteriom unikania opodatkowania wskazanym w przepisach Ordynacji podatkowej.
Pracownik a biznesmen
Dlaczego firmy w ogóle praktykują takie rozwiązanie? Odpowiedź jest bardzo prosta – co do zasady współpraca z przedsiębiorcami jest dla firm prostsza oraz tańsza (m.in. Ze względu na składki ZUS).
Korzysta na tym także były pracownik (przedsiębiorca), który prowadząc własny biznes z reguły może wybrać korzystniejszą formę opodatkowania (co ma szczególne znaczenie w przypadku pracowników, którzy część swoich dochodów musieliby opodatkować wg stawki 32%), odliczać różne wydatki jako koszty uzyskania przychodów, a także korzystać z czasowo preferencyjnych składek ZUS.
Uwaga na ryzyka
Choć korzyści mogą być spore, nie warto zapominać ryzykach. Jedną z konsekwencji uznania, że samozatrudnienie było fikcyjne jest może być m.in. konieczność zapłaty zaległości, w tym zaległego podatku czy składek ZUS. Oczywiście wraz z odsetkami.
Czy to oznacza, że bać się powinni wszyscy samozatrudnieni? Oczywiście, że nie! Przepisy w żaden sposób nie zabraniają świadczenia usług przez samozatrudnionych, będących byłymi pracownikami. Problemem nie jest samozatrudnienie, o ile nie jest ono fikcyjne, ukierunkowane wyłącznie na uzyskanie korzyści zarówno po stronie pracodawcy jak i byłego pracownika.
Przepisy Ustawy o PIT wyraźnie wskazują przesłanki, które mogą prowadzić do zakwestionowania prowadzenia czynności gospodarczej. Jedną z nich jest brak odpowiedzialności za wykonywane czynności i ich rezultat wobec osób trzecich. Problem stanowi również wykonywane czynności pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego, czy brak ponoszenia ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Istotne jest też to, żeby obowiązki wykonywane przez przedsiębiorcę nie były wykonywane w sposób charakterystyczny dla stosunku pracy, tj. w szczególności pod kierownictwem zleceniodawcy, w miejscu i czasie przez niego wskazanym.
Podsumowanie
Nie każde samozatrudnienie musi zostać zakwestionowane. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę udostępnioną treść informacji dotyczącej odmowy wydania opinii zabezpieczającej, tj.:
Wnioskodawca posługuje się we Wniosku sformułowaniem "zmiana formy zatrudnienia". Wskazane podejście Wnioskodawcy dobitnie świadczy o tym, że celem Wnioskodawcy jest dalsze zatrudnianie Współpracowników w rzeczywiście niezmienionym zakresie, a jedynie zmiana formalna rodzaju zawartej z nimi umowy.
oraz
Pomimo tego, że w założeniu Współpracownicy mają prowadzić własne działalności gospodarcze, może dojść do sytuacji, w której będą oni nadal wykonywali swoje zadania w niezmienionym zakresie na warunkach zbliżonych do stosunku pracy, z wykorzystaniem infrastruktury technicznej Spółki Matki.
w tym konkretnym przypadku – nie sposób nie zgodzić się z podejściem Szefa KAS.
Jeżeli zawieracie Państwo umowy z przedsiębiorcami i potrzebujecie wsparcia podatkowego lub prawnego – zachęcamy do kontaktu.
Autor: Aleksandra Czeczot, Tax Manager
